Cần Thống Nhất Cách Tính Tuổi Trong Luật Hình Sự Của Trẻ Em, Xác Định Tuổi Chịu Trách Nhiệm Hình Sự

Tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo Bộ luật hình sự 2015. 15 tuổi có phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi đánh bạn không?

Tóm tắt câu hỏi:

Luật sư cho tôi hỏi: Hiện tại, A là một HS lớp 9 (15 tuổi). Do xích mích cá nhân với bạn học cùng lớp, A đã đánh và làm bạn bị thương tích phải nằm viện. Theo quy định của Bộ Luật Hình sự 2015, A có phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi đánh bạn không? Pháp luật quy định như thế nào về tuổi chịu trách nhiệm hình sự?

Luật sư tư vấn:

Căn cứ vào Điều 91 Bộ luật hình sự 2015:

“2. Người dưới 18 tuổi phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây và có nhiều tình tiết giảm nhẹ, tự nguyện khắc phục phần lớn hậu quả, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 29 của Bộ luật này, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự và áp dụng một trong các biện pháp quy định tại Mục 2 Chương này:

…

b) Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng quy định tại khoản 2 Điều 12 của Bộ luật này, trừ tội phạm quy định tại các điều 123, 134, 141, 142, 144, 150, 151, 168, 171, 248, 249, 250, 251 và 252 của Bộ luật này;”

“Điều 134. Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác

…

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 14 năm:

a) Làm chết người;

b) Gây thương tích làm biến dạng vùng mặt của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên;

d) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm từ điểm a đến điểm k khoản 1 Điều này;

đ) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60% nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm từ điểm a đến điểm k khoản 1 Điều này.

5. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

a) Làm chết 02 người trở lên;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm từ điểm a đến điểm k khoản 1 Điều này.

6. Người nào chuẩn bị vũ khí, vật liệu nổ, hung khí nguy hiểm, a-xít nguy hiểm, hóa chất nguy hiểm hoặc thành lập hoặc tham gia nhóm tội phạm nhằm gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.”.

Một nguyên tắc của Bộ luật hình sự 2015 về vấn đề người chưa thành niên phạm tội là: Việc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội phải bảo đảm lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi và chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội.

Xem thêm: Bộ Kpi Bằng Excel Dành Cho Xưởng Sản Xuất, File Excel Kpi Đánh Giá Phòng Kế Toán

Tuy nhiên, yếu tố độ tuổi không phải là yếu tố duy nhất để xác định A có phải chịu trách nhiệm hình sự hay không. Theo quy định tại Điều 91 Bộ luật hình sự 2015, A chỉ được miễn trách nhiệm hình sự khi không rơi vào các trường hợp 4,5,6 của Điều 134 Bộ luật hình sự. Chiếu theo các quy định tại Điều 134, thì các căn cứ để xác định trách nhiệm của A còn bao gồm cả hậu quả của hành vi (Nạn nhân bị thương tật với tỷ lệ bao nhiêu phần trăm? Thương tật có ở vùng mặt hay không?…); nạn nhân của hành vi (có phải là ông bà, cha mẹ, thầy cô giáo của A không?…); thủ đoạn thực hiện hành vi (có dùng hung khí nguy hiểm không? Có tổ chức không?…)

Do đó, chúng tôi không thể đưa ra câu trả lời chính xác cho bạn với những dữ kiện mà bạn cung cấp.

Về vấn đề tuổi chịu trách nhiệm hình sự của Bộ luật hình sự 2015, luật quy định như sau:

Điều 12. Tuổi chịu trách nhiệm hình sự

1. Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.

2. Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các điều 123, 134, 141, 142, 143, 144, 150, 151, 168, 169, 170, 171, 173, 178, 248, 249, 250, 251, 252, 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 của Bộ luật này.”

Luật sư tư vấn người chưa thành niên phạm tội:1900.6568

Điều 101 Bộ luật hình sự năm 2015 quy định hình phạt tù có thời hạn đối với người chưa thành niên như sau:

“Điều 101. Tù có thời hạn

Mức phạt tù có thời hạn áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội được quy định như sau:

1. Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 18 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định;

2. Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 12 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá một phần hai mức phạt tù mà điều luật quy định.”

Như vậy, H có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng chỉ áp dụng hình phạt tù bằng một phần hai mức phạt áp dụng cho người đã thành niên.