tính cách là gì tâm lý học

Tính cách là một thuộc tính tâm lí của cá nhân bao gồm một hệ thống thái độ của cá nhân với hiện thực xung quanh thể hiện trong hệ thống hành vi cử chỉ phong cách giao tiếp…

Đang xem: Tính cách là gì tâm lý học

Khái niệm tính cách không bao gồm tất cả những gì tiêu biểu đối với con người, như các đặc điểm tri giác, trí nhớ, chú ý… hoặc các tính chất khác như năng lực hứng thú mặc dù những tính chất này có tham gia ở một mức độ nhất định vào sự hình thành tính cách.
Có thể cho rằng tính cách biểu hiện qua những đặc điểm của cá tính để lại dấu vết rõ ràng trong hành vi của con người, trong quan hệ giữa con người với người khác và với thế giới bên ngoài. Người ta xem tính cách là một chế độ, một cơ cấu bên trong thể hiện sự thống nhất của các tính chất đặc biệt của cá nhân như một thực thể xã hội. Biết được tính cách một người nghĩa là biết được những tính chất cơ bản biểu hiện với một logic nhất định và tuần tự bên trong qua các hành vi của họ, qua thái độ của họ đối với chính họ, đối với mọi giá trị khách quan.

Tính cách là một thuộc tính của cá nhân, là những tính chất, những phản ứng có tính chất ổn định và rất bền vững. Trong hoạt động, các hành vi của con người luôn luôn phản ánh những nét tính cách tiêu biểu, những hoàn cảnh giống nhau thường có những phản ứng giống nhau một cách ổn định. Điều này khẳng định rằng con người có thể dự đoán về tính tình của người khác thông qua quan sát phong thái, hành vi của họ một cách có hệ thống. Những nét tính cách đã được hình thành từ trong quá trình sống trở nên rất ổn định, khó thay đổi và để lại trong cuộc sống những dấu ấn mạnh mẽ.

Các nét tính cách được hình thành theo những mối liên hệ bên trong nhất định và chịu ảnh hưởng của những động cơ cá nhân, chịu ảnh hưởng bởi những điều kiện xã hội, tự nhiên nhất định.

Tính cách được hình thành và phát triển trong quá trình sống và hoạt động, các yếu tố sinh học có ảnh hưởng rất ít đến quá trình hình thành tính cách. Tính cách được hình thành, phụ thuộc phần lớn vào các quan hệ xã hội.

Tính cách của con người vừa phản ánh tính chất riêng biệt của cá nhân nhưng cũng phản ánh nguồn gốc các mối quan hệ nguồn gốc văn hoá của cá nhân ấy, hay nói cách khác, tính cách cá nhân phản ánh tính chất của cộng đồng mà cá nhân ấy là một thành viên.

Tính cách được hình thành từ vô số các nét tính cách khác nhau nhưng không phải là một sự cộng lại đơn giản mà là một sự kết hợp rất phức tạp. Các nét tính cách hợp thành tính cách có sự liên hệ với nhau và tạo nên một cơ cấu hoàn chỉnh của tính cách.
Tính cách bao gồm một hệ thống các thái độ và hệ thống hành vi, cử chỉ, cách nói năng tương ứng.

– Thái độ đối với bản thân mình, thể hiện ở cách đánh giá chính bản thân, trách nhiệm đối với bản thân được biểu hiện ở những nét tính cách như khiêm tốn, lòng tự trọng, tinh thần phê bình…
– Thái độ đối với người khác, thể hiện ở mối quan hệ giữa cá nhân với mọi người xung quanh, biểu hiện ở những nét tính cách như lòng nhân đạo, quý trọng con người, tinh thần đồng đội, tình đồng nghiệp, tính cởi mở, chân tình, công bằng…

Xem thêm: Bài 131 Trang 62 Vở Bài Tập Toán Lớp 5 Tập 2, Giải Vở Bài Tập Toán 5 Bài 131: Luyện Tập Vận Tốc

– Thái độ đối với xã hội, thể hiện ở cung cách ứng xử trong xã hội; cách thức đối phó với các nguyên tắc của xã hội và biểu hiện bằng các nét tính cách như lòng yêu nước, tinh thần dân chủ, tính kỉ luật…
– Thái độ đối với công việc như lòng yêu nghề, yêu lao động, tinh thần trách nhiệm…

Hệ thống thái độ nói trên luôn luôn được thể hiện ra ngoài một cách cụ thể. Hệ thống hành vi, cử chỉ… rất đa dạng và chịu sự chi phối của hệ thống thái độ nói trên. Có thể xem hệ thống thái độ là nội dung của tính cách. Người có tính cách tốt, nhất quán thì hệ thống thái độ sẽ tương ứng với hệ thống hành vi, cử chỉ, cung cách ứng xử, trong đó nội dung là thành phần chủ đạo. Nội dung và hình thức của tính cách không tách rời nhau mà luôn thống nhất hữu cơ với nhau.
Không thể có một cá nhân nào chỉ có toàn những nét tính cách tốt và cũng không thể có người nào chỉ toàn những nét tính cách xấu. Tính cách của con người là một hệ thống gồm nhiều nét tính cách, cả những nét tính cách tốt và những nét tính cách xấu. Tuy nhiên tỉ lệ giữa chúng sẽ cho thấy tính cách đặc trưng của cá nhân đó như thế nào.

– Thuyết định mệnh cho rằng: tính tình, tính cách con người bị lệ thuộc vào số mệnh của từng cá nhân và vì vậy, không thể thay đổi tính cách hay không thể giáo dục tính cách được.
– Quan điểm thứ hai cho rằng: đến sau năm tuổi, tính cách con người được hình thành một cách rõ ràng và sau đó được xã hội hoá.
– Quan điểm thứ ba cho rằng: nhân cách con người thay đổi không ngừng và vì vậy tính cách đó có thể được hình thành và thay đổi bằng các tác động giáo dục.
Cơ sở hình thành nên những nét tính cách tốt là những nhu cầu cấp cao của cá nhân. Vì vậy, điều kiện để giáo dục tính cách là củng cố trong con người những nhu cầu vật chất cũng như tinh thần, những nhu cầu xã hội lành mạnh.
Cái mạnh và cái yếu của tính cách phụ thuộc vào nội dung của cá tính, vào các đặc điểm của những nhu cầu và hướng tâm lí của cá nhân ấy. Nhờ có ý chí dựa trên những ý hướng vững chắc nên con người mới có thể ức chế, kìm hãm sự xung động đang cản trở mục đích có thể điều khiển một cách hợp lí hành vi, các xung động, tính khí và có thể sử dụng toàn bộ nghị lực để đạt được mục đích cơ bản.
Ở mỗi cá nhân, muốn thay đổi tính cách trước hết phải ý thức rõ về tính cách của mình như thế nào, bổ sung những thiếu sót của nó theo hướng của cá nhân ấy. Rèn luyện ý chí như là xương sống của tính cách: tính mục đích, tính tích cực, tính kỉ luật, tính cương quyết… phẩm chất ý chí sẽ hình thành những nét tính cách nếu nó bền vững và luôn xuất hiện trong hành vi ý chí. Việc giáo dục tính cách được chú trọng ở việc đưa chủ thể tham gia vào các hoạt động đa dạng có chủ đích để hình thành các nét tính cách cụ thể, chỉ có hoạt động mới có thể tác động để thay đổi và ươm mầm một tính cách mới.
Giáo dục tính cách cũng được tiến hành thông qua sự giáo dục thế giới quan và nhân sinh quan phát triển hứng thú, hình thành những nhu cầu và hướng tâm lí có ý nghĩa đặc biệt cho hành vi đạo đức sau này.
Con đường tự giáo dục tính cách là con đường có nhiều ý nghĩa nhất để hội nhập với hoạt động xã hội và cuộc sống chung của nhân loại.
Người đăng: Unknown vào lúc 19:13

*

Xem thêm: Đoạn Văn Mẫu Giới Thiệu Bản Thân Bằng Tiếng Trung Thật Ấn Tượng

Gửi email bài đăng này BlogThis! Chia sẻ lên Twitter Chia sẻ lên Facebook Chia sẻ lên Pinterest

Xem thêm bài viết thuộc chuyên mục: Cách tính