Chỉ Số Eps Là Gì? Cách Tính Số Lượng Cổ Phiếu Đang Lưu Hành (Shares Outstanding)

—————————————————————

Mệnh giá Chứng khoán

– Câu chuyện khởi nghiệp: 3 người bạn chung nhau góp vốn được 1 tỷ đồng để lập 1 Công ty chuyên kinh doanh với ngành nghề chính là nhập khẩu đồ chơi trẻ em từ Trung Quốc về Việt Nam bán lẻ tới tay người tiêu dùng với tỉ lệ góp vốn là: Người A góp 50% tức 500 triệu đồng, Người B góp 30% tức 300 triệu đồng và Người C góp 20% còn lại tức 200 triệu đồng. Như vậy là đủ 100% cổ phần. Sau 1 năm kinh doanh đầu khá thuận lợi và đã chia chác lại hết cho các thành viên theo tỉ lệ vốn góp trên. Bây giờ Người A góp 50% nói rằng anh ý đang cần tiền và muốn bán bớt đi 1 phần là 100 triệu vốn góp hay 10%, đề nghị 2 thành viên còn lại nếu có tiền có thể mua lại phần vốn góp đó. 2 người B và C đều tư chối với lí do “không đủ tiền góp”. Người A sau một hồi tìm kiếm người mua, cuối cùng đã tìm được người D đồng ý mua 100 triệu vốn góp đó. Tuy nhiên với đề nghị là người D chỉ cầm 1 thời gian ngắn và sẽ lại chuyển tiếp cho người khác tiếp khi thấy đươc giá. Mỗi lần chuyển nhượng như vậy thủ tục khá lằng nhằng và mất thời gian, gây khó khăn cho việc bán phần vốn góp này. Và công ty quyết định họp nhau lại thống nhất chia 1 tỷ đồng vốn góp làm 100 phiếu, mỗi phiếu đại diện cho phần vốn góp là 10 triệu đồng. Và thêm 1 quy định, cứ 1 quý họp 1 lần để bàn chiến lược kinh doanh, ai cứ cầm phiếu thì người đó là đồng chủ của Công ty, còn việc chuyển cho nhau thanh toán, các cổ đông tự làm với nhau. Như vậy, người D mua của người A 10% tức 10 phiếu, sau nửa năm Công ty mở rộng thêm 1 cửa hàng, nên Người D quyết định bán 3 phiếu cho Người E, 5 phiếu cho Người F và 2 phiếu cho Người G (Đưa Phiếu thì lấy tiền luôn sau khi 2 bên Mua Bán kiểm tra). Lúc này cơ cấu cổ đông thay đổi liên tục gồm: Người A 40 phiếu (40%) – Người B 30 phiếu (30%) – Người C 20 phiếu (20%) – Người E 3 phiếu (3%) – Người F 5 phiếu (5%) – Người G 2 phiếu (2%).

Có rất nhiều các bạn trẻ Việt Nam đã khởi nghiệp gần đây với loại hình thành lập ban đầu là Công ty Cổ phần (Link gốc ảnh)

Như vậy, mỗi phiếu ở trên có thể hiểu là 1 cổ phiếu với Mệnh giá Cổ phiếu gốc là 10 triệu đồng. Trong thực tế khi chưa lên sàn, các Công ty Cổ phần mỗi Công ty đặt Mệnh giá 1 kiểu, có nơi đặt 10 ngàn đồng, có nơi đặt 100 ngàn đồng hay 10 triệu đồng như đã nói trong ví dụ trên. Nên khi bảo tôi đang cầm 5.000 cổ phiếu Công ty X, nói thật là mình cũng chưa hình dung được vốn góp thực của họ là bạ nhiêu? 5.000 cổ phiếu của mệnh giá 10 ngàn đồng sẽ rất khác với 5.000 cổ phiếu của mệnh giá 1 triệu đồng. Để tránh sự hiểu lầm nói trên và tạo ra sự thống nhất cao, trước khi lên sàn chứng khoán, theo quy định của Luật Chứng khoán thì tất cả các Công ty Cổ phần này sẽ phải đổi toàn bộ số cổ phiếu của mình về Mệnh giá gốc: 10.000 đồng/ cổ phiếu. Với Trái phiếu thì Mệnh giá gốc sẽ là: 100.000 đồng/ trái phiếu hoặc bội số của 100.000 đồng (Như 200.000 đồng, 300.000 đồng, … 1 triệu đồng/ trái phiếu …). Như vậy có thể hiểu Mệnh giá Chứng khoán là giá gốc của 1 cổ phiếu hoặc 1 trái phiếu khi góp vốn ban đầu. Trên cơ sở giá Gốc đó với giá thị trường hiện tại và tình trạng Công ty, ta có thể đánh giá được là giá đó là đang “đắt” hay “rẻ”.

Trong hình: Trung tâm Lưu ký cấp Giấy chứng nhận thay đổi số cổ phiếu đăng ký do Tổng Công ty Bưu chính Viettel tăng vốn điều lệ (Link gốc ảnh)

Trong hình trên, do Tổng Công ty CP Bưu chính Viettel tăng vốn điều lệ thêm gần 68 tỷ đồng thành 296 tỷ đồng, dẫn đến số cổ phiếu đăng ký để niêm yết cũng thay đổi thành 29,682 triệu cổ phiếu. Như vậy ta có thể thấy giữa Vốn điều lệ thực góp và số cổ phiếu Đăng ký do Trung tâm cấp luôn lệch nhau đúng bằng 1 lượng là 10.000 đồng – tức Mệnh giá cổ phiếu.

—————————————————————

Vốn Điều lệ thực góp và Số lượng cổ phiếu Đang Niêm yết

– Vốn Điều lệ thực góp và Vốn điều lệ Đăng ký: như chúng ta đã biết thì khi đăng ký thành lập Doanh nghiệp thì bất kỳ 1 Công ty nào cũng được Phòng Đăng ký Kinh doanh của Sở kế hoạch Đầu tư Tỉnh, Thành phố nơi Trụ sở Công ty thành lập cấp 1 Giấy Chứng nhận Đăng ký Doanh nghiệp. Trong nội dung của Giấy Chứng nhận đó sẽ có 1 nội dung là Vốn Điều lệ, với các Doanh nghiệp đang Niêm yết thì đó chính là Vốn điều lệ thực góp (Các Công ty Cổ phần khác có thể chỉ là Vốn điều lệ Đăng ký, chứ chưa chắc đã góp đúng số vốn đã Đăng ký trên). Trên cơ sở Vốn điều lệ thực góp đó, mới chia ra được đúng số cổ phiếu thực góp làm cơ sở để giao dịch mua bán trên sàn chứng khoán.

Trong hình: Giấy chứng nhận Đăng ký Doanh nghiệp Công ty Cổ phần của Tập đoàn Hòa Phát (Link gốc ảnh)

Trong hình kể trên, ta dễ thấy đây là Giấy Chứng nhận Đăng ký Doanh nghiệp của Tập đoàn Hòa Phát (HPG). Vốn điều lệ Đăng ký cũng đồng thời là thực góp của HPG là 12.642.554.170.000 đồng tương đương với 1.264.255.417 cổ phiếu Mệnh giá 10.000 đồng như chú thích của Giấy Chứng nhận. Đây cũng là số vốn mới nhất của HPG và cũng là lần thay đổi thứ 27 do Phòng Đăng ký KD của Sở kế hoạch Đầu tư tỉnh Hưng Yên cấp.

Trong hình: Thông báo của HOSE về việc thay đổi Số lượng cổ phiếu Đang Niêm yết của HPG (Link gốc ảnh)

—————————————————————

Cổ phiếu Quỹ và Số lượng Cổ phiếu Đang Lưu hành

– Cổ phiếu Quỹ: được hiểu là Cổ phiếu được chính Công ty đó mua lại cổ phiếu của chính mình từ các cổ đông góp vốn khác trên thị trường. Như vậy bản chất của Cổ phiếu Quỹ mang tính chất như là 1 hình thức giảm vốn điều lệ. Trong hoạt động của các Công ty Niêm yết trên Thị trường Chứng khoán thì Cổ phiếu Quỹ là 1 phần rất quan trọng với nhiều quy định chặt chẽ:

+ Phải báo cáo Ủy ban Chứng khoán (UBCK) trước khi Giao dịch và sau khi Giao dịch thành công:

Trong hình: Mục “Giao dịch Cổ phiếu Quỹ” của Ủy ban Chứng khoán có các Thông báo nhận được Thông báo/ Báo cáo Giao dịch Cổ phiếu Quỹ của các Công ty Đại chúng (Link gốc ảnh)

+ Trong vòng 15 ngày kể từ ngày UBCK chấp thuận cho Giao dịch, Công ty Đại chúng phải thực giao dịch cổ phiếu quỹ đó. Thời gian giao dịch phải không ít hơn 10 ngày và không được vượt quá 30 ngày. Trừ trường hợp Giao dịch được thực hiện theo Phương thức Thỏa thuận.

Xem thêm: Cách Tính Điểm Ielts Writing Task 2 Và Tips &Raquo; Học Ielts

+ Với các Công ty đang Niêm yết, Đăng ký Giao dịch tại HOSE/HNX/UPCoM: nghiêm cấm Đăng ký nhưng không thực hiện lệnh, không Đặt lệnh, Nghiêm cấm việc công bố giá cụ thể mua bán Cổ phiếu (Chỉ được phép đưa ra Nguyên tắc Mua bán Cổ phiếu Quỹ). Mỗi ngày nếu theo Phương thức Khớp lệnh phải đặt khối lượng giao dịch tối thiểu 3% và tối đa 10% như đã Đăng ký với UBCK. Mục đích các quy tắc này để tránh hiện tượng “làm giá” ảnh hưởng đến Thị trường.

+ Nguyên tắc Đặt Mua/ Bán Cổ phiếu Quỹ: Giá đặt mua ≤ Giá tham chiếu + (Giá tham chiếu * 50% Biên độ dao động giá cổ phiếu) vàGiá đặt bán ≥ Giá tham chiếu – (Giá tham chiếu * 50% Biên độ dao động giá cổ phiếu).

Hoạt động Giao dịch Cổ phiếu Quỹ phổ biến trên Thị trường Chứng khoán phổ biến theo 2 trường hợp: Mua lại cổ phiếu Quỹ trên Thị trường khi Giá rơi sâu do Thị trường chung kém và Mua lại Cổ phiếu Quỹ do Cán bộ nhân viên nghỉ việc (Cổ phiếu dạng ưu đãi cho cán bộ nhân viên và đang trong thời gian còn hạn chế chuyển nhượng cổ phiếu này). Trường hợp muốn Bán Cổ phiếu Quỹ thì phải thì phải cách ít nhất 6 tháng sau Đợt mua Cổ phiếu Quỹ gần nhất.

Trong hình: Thông báo Đăng ký Mua lại Cổ phiếu Quỹ của Cán bộ nhân viên nghỉ việc của Vinamilk – VNM với các thông tin chi tiết như trong thông báo (Link gốc ảnh)

– Số lượng Cổ phiếu Đang Lưu hành: là Số lượng Cổ phiếu đang thực sự đang lưu hành ngoài Thị trường. Về cơ bản thì Số lượng này được tính như hình ảnh sau:

Trong hình: Công thức tính số lượng cổ phiếu đang lưu hành, trong đó có dựa vào cả cổ phiếu quỹ (Link gốc ảnh)

Ta dễ thấy Số lượng Cổ phiếu Đang lưu hành sẽ bằng Số lượng Cổ phiếu đã Phát hành – Cổ phiếu Quỹ. Đã Phát hành ở đây được hiểu là cổ đông đã góp vốn đủ nhưng sẽ có 1 phần là đã Niêm yết, phần còn lại có thể là do mới tăng vốn nên chưa kịp làm thủ tục Niêm yết. Ý nghĩa lớn nhất của Số lượng Cổ phiếu Đang lưu hành muốn ám chỉ số vốn thực sự mà các cổ đông đang góp vào Công ty (Số lượng Cổ phiếu x Mệnh giá 10.000 đồng). Nếu nhân Số lượng Cổ phiếu Đang lưu hành với Mệnh giá 10.000 đồng/ cổ phiếu thì ta có 1 chỉ tiêu tạm gọi là … Vốn điều lệ Điều chỉnh. Một chỉ tiêu rất có ý nghĩa để tính ra Tỷ suất Lợi nhuận sau thuế/ Vốn Điều lệ điều chỉnh. Qua đó góp phần giúp định giá được giá Cổ phiếu đang giao dịch trên Bảng kia là “Đắt” hay “Rẻ”?

—————————————————————

Một số ứng dụng được áp dụng khi dùng các Thuật ngữ trên

– Khi Số lượng Cổ phiếu Đang Lưu hành > Số lượng cổ phiếu Đang Niêm yết:

Cũng vẫn Link trên, ta kéo xuống dưới mục tin tức và tìm các tin xa hơn thì ta thấy cái tin “Trả cổ tức cổ phiếu 100:30”. Như vậy phần lệch kể trên có thể hiểu đó chính là phần Cổ tức Cổ phiếu 30% và tất nhiên là phần này chưa làm xong thủ tục để Niêm yết, chỉ mới Tăng vốn bên Doanh nghiệp xong. Dựa trên cơ sở thông tin quan trọng này, kết hợp các thông tin khác Công ty công bố, ta sẽ có kết luận đánh giá về tình hình Công ty và Cổ phiếu của Công ty hiện tại xem nên mua bán ra sao.

– Khi Số lượng Cổ phiếu Đang Lưu hành

Trong hình: Phần Thuyết minh Báo cáo tài chính Hợp nhất 6 tháng đầu năm có soát xét của MWG – Muc 19.3 Cổ phiếu – Cổ phiếu phổ thông (Link gốc ảnh)

Trong hình: Phần Nguồn vốn của MWG tại Báo cáo tại chính Quý 2/2017 có soát xét tại trang 8/32 (Link gốc ảnh)

—————————————————————

Ảnh hưởng của Cổ phiếu Quỹ lên Cổ tức tiền mặt, Cổ tức Cổ phiếu, Cổ phiếu thưởng và Quyền mua

Theo như lý luận ở trên thì Cổ phiếu Quỹ là Cổ phiếu do chính Công ty mua lại của chính mình và nó mang tính chất làm giảm Vốn Điều lệ tạm thời của Công ty nên loại Cổ phiếu này sẽ không được tham gia các Quyền như Quyền họp Đại hội cổ đông, Quyền Cổ tức tiền mặt, Quyền Cổ tức Cổ phiếu, Quyền Cổ phiếu thưởng và Quyền mua (Không thể có cái chuyện mình trả cổ tức tiền mặt cho chính mình được vì nó … vẫn thế). Chúng ta sẽ cùng đến với 1 ví dụ thực tế có liên quan đến Quyền Cổ tức tiền mặt để hiểu rõ hơn.

Trong hình: Báo cáo tài chính Quý 2/2017 có soát xét của PHR – Công ty CP Cao su Phước Hòa tại trang 42/51 (Link gốc ảnh)

Trong hình trong bao quanh dấu đỏ, ta dễ dàng thấy Số lượng Cổ phiếu Đang Niêm yết là 81.300.000 cổ phiếu, tương đương với Vốn điều lệ thực góp là 813 tỷ đồng. Trong khi Công ty có 1 lượng Cổ phiếu Quỹ là 2.809.953 cổ phiếu, nên Số lượng Cổ phiếu Đang Lưu hành sẽ là 78.490.047 cổ phiếu. Khi đó số tiền phải Trả cổ tức tiền mặt thực sự sẽ là: 78.490.047 cổ phiếu x 1.800 đ/cổ phiếu = 141.282.084.600 đồng. Chứ không phải là trên gốc 81.300.000 cổ phiếu. Số tiền vì thế trả cổ tức sẽ ít hơn.

Xem thêm: Giáo Án Lập Dàn Ý Cho Bài Giảng Lập Dàn Ý Bài Văn Nghị Luận Tại Soanbai123

Trong hình: Báo cáo tài chính Quý 2/2017 có soát xét của PHR – Công ty CP Cao su Phước Hòa tại trang 41/51 (Link gốc ảnh)

Trong hình chỗ có mũi tên đỏ là chỉ báo số tiền cổ tức tiền mặt PHR đã trả trong kỳ, ta dễ thấy số tiền này đúng bằng số tiền 141.282.084.600 đồng ta tính toán ban nãy ở trên. Một cách tương tự ta có thể tính toán với các trường hợp liên quan đến Quyền Cổ tức Cổ phiếu, Quyền Cổ phiếu thưởng, Quyền mua.

—————————————————————

Các bài viết khác có liên quan

> Các khái niệm và thuật ngữ trong Chứng khoán

—————————————————————

Các bài viết khác có thể bạn quan tâm

> Các bước Tìm hiểu Chứng khoán> Hướng dẫn Mở Tài khoản Chứng khoán / Dịch vụ Ủy thác Đầu tư Chứng khoán – Đầu tư “Hộ”> Khóa học Chứng khoán Cơ bản tại Hà Nội / Khóa học Chứng khoán Online

—————————————————————