các văn bản nghị luận lớp 8

Qua bài học, các em nắm được hệ thống các văn bản nghị luận đã học trong chương trình Ngữ văn lớp 8. Nắm chắc hơn về đặc trưng thể loại, đồng thời thấy được nét độc đáo về nội dung tư tưởng và giá trị nghệ thuật của mỗi văn bản.

Đang xem: Các văn bản nghị luận lớp 8

1. Tóm tắt bài

1.1. Ôn tập về văn nghị luận

a. Bảng thống kê các văn bản, tác giả, thể loại, nội dung cơ bản của tác phẩm văn nghị luận

b. Nghị luận văn học

c. Lý, tình, chứng cứ trong văn nghị luận

2. Bài tập minh họa

3. Soạn bài Tổng kết phần văn (tiếp theo)

Các tác phẩm Chiếu dời đô (Lý Công Uẩn) Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuần) Nước Đại Việt ta (trích Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi) Bàn luận về phép học (Nguyễn Thiêp).

Thuế máu (Nguyễn Ái Quốc).

Xem thêm:

a. Bảng thống kê các văn bản, tác giả, thể loại, nội dung cơ bản của tác phẩm văn nghị luận

Xem thêm: Giải Bài Tập Sách Bài Tập Nguyên Lý Thống Kê, Bài Tập Nguyên Lý Thống Kê Có Đáp Án (1)

Tên văn bản

Tác giả

Thể loại

Giá trị nội dung, tư  tưởng

Gía trị nghê thuật

Ghi chú

Chiếu dời đô

(Thiên  đô chiếu)

  1010

Lí Công Uẩn

(Lí Thái Tổ 974-1028)

Chiếu Chữ Hán Nghị luận trung   đại Phản ánh khát vọng của nhân dân về  một đất nước độc lập, thống nhất  đồng thời  phản ánh ý chí tự cường của dân tộc  Đại Việt đang trên đà lớn  mạnh. Kết cấu chặt chẽ, lập luận giàu sức  thuyết phục, hài Hoà giữa lí và tình:  Trên vâng mệnh trời Dưới theo ý dân Vua dùng  để  ban bố  mệnh  lệnh cho  quan và dân

Hịch tướng sĩ

(Dụ Chư tì tướng hịch văn) 

1285

Hưng Đạo Vương Trần  Quốc Tuấn

(1231-1300)

Hịch Chữ  Hán   Nghị luận  trung đại

Tinh thần yêu nước nồng nàn của dân tộc  ta trong cuộc kháng  chiến chống quân  Mông – Nguyên xâm  lược (TK XIII), thể  hiện qua lòng căm thù giặc, ý chí quyết chiến  quyết thắng, trên cơ sở  đó tác giả  phê phán  những suy nghĩ  sai lệch của các tì tướng,  khuyên bảo họ  phải ra  sức học tập binh thư , rèn quân chuẩn bị  chiến  đấu chống giặc. Bừng bừng hào khí Đông A Văn chính luận xuất sắc, lập luận  chặt chẽ , lí lẽ  hùng hồn, đanh thép, nhiệt huyết, chứa  chan, tình cảm thống thiết, rung động lòng người sâu xa; đánh vào lòng người, lời  hịch trở  thành mệnh lệnh của  lương tâm, người  nghe  được sáng trí,  sáng lòng

Quan hệ thần- chủ  vừa  nghiêm  khắc vừa bao dung, vừa tâm  sự vừa phê phán, vừa  khuyên  răn, khơi  đậy  lương  tâm danh  dự .

Nước Đại Việt ta

(Trích  Bình Ngô  Đại cáo)

1428

Ức Trai  Nguyễn Trãi

(1380- 144 )

Cáo Chữ Hán Nghị  luận  trung đại Ý thức dân tộc và chủ quyền  đã phát triển tới  trình  độ cao, ý nghĩa  như một bản tuyên  ngôn độc lập: nước ta là đất nước có nền văn  hiến lâu  đời, có lãnh thổ  riêng, phong tục  riêng, có chủ quyền,  có truyền thống lịch sử . Kẻ  xâm lược phản  nhân nghĩa, nh ất  định  sẽ thất bại. Lập luận chặt chẽ, chứng cứ  hùng hồn, xác thực, ý tứ  rõ ràng, sáng sủa  và hàm súc, kết  tinh cao  độ tinh thần và ý thức dân tộc trong thời kì lịch sử  dân tộc thật sự  lớn mạnh; đặt tiền đề, cơ sở lí luận cho toàn bài; xứng đáng là áng  thiên cổ hùng văn Nguyễn Trãi  thay lời  vua Lê  Thái Tổ (Lê Lợi) viết để  công bố  cho toàn  dân biết  sự kiện  lịch sử  trọng   đại.

Bàn luận về phép học

(Luận pháp học)

1971

La Sơn Phu Tử NguyễnThiếp

(1723-1804)

Tấu Chữ Hán Nghị luận trung đại Quan niệm tiến bộ của tác giả về mục đích và tác dụng của việc học tập: Học để làm người có đạo đức, có tri thức góp phần làm hưng thịnh đất nước. Muốn học tốt phải có phương pháp, phải theo điều học mà làm (hành). Lập luận chặt chẽ, luận cứ rõ ràng: Sau khi phê phán những biểu hiện sai trái, lệch lạc trongviệc học, tác giả khẳng định quan điểm và phương pháp học tập đúng đắn. Tấu (khải, sớ): văn bản của quan, tướng,dân…viết đệ trình lên vua chúa.

Thuế máu

(Trích chương I, Bản án chế độ thực dân Pháp)

1925

Nguyễn ái Quốc

(1890-1969)

Phóng sự – Chính luận Nghị luận hiện đại Chữ Pháp

Bộ mặt giả nhân giả nghĩa, thủ đoạn tàn bạo của chính quyền thực dân Pháp trong  việc sử dụng người dân thuộc địa nghèo khổ làm bia đỡ đạn trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa, tàn khốc (1914-1918) Tư liệu phong phú, xác thực, tính chiến đấu rất cao, nghệ thuật trào phúng sắc sảo và hiện đại: mâu thuẫn trào phúng, giọng điệu giễu nhại .

Lần đầu tiên trên thế giới, chế độ thuộc địa bị kết án một cách có hệ thống cụ thể và chính xác

Đi bộ ngao du

(Trích Ê-min hay  về giáo  dục) 1762

J. Ru xô

(1712-1778)

Nghị luận nước ngoài Chữ Pháp Đi bộ ngao du tốt hơn đi ngựa. Đi bộ ngao du ích lợi nhiều mặt. Tác giả là một con người giản dị, rất quý trọng tự do  và rất yêu thiên nhiên Lí lẽ và dẫn chứng được rút từ ngay kinh nghiệm và cuộc sống của nhân vật, từ thực tiễn sinh động, thay đổi các đại từ nhân xưng một cách linh hoạt sinh động. Nghị luận trong tiểu thuyết. Thấy được bóng dáng tinh, thần tác giả.